سنجش از دور
امیر شاهرخ امینی؛ زهرا آذرگشایش؛ پانیذ نوری
چکیده
پیشینه و اهداف: آلودگی هوا امروزه به عنوان یکی از مهـم‌ترین مشـکل جوامع بشری مطرح مـی‌باشـد. گسـترش شهرنشـینی، توسـعة شهرها، افزایش جمعیت، افزایش ساختوساز، توسعة فعالیت‌های صنعتی و افـزایش مصرف سوخت‌های فسیلی، کمبود سیستم حمل ونقل عمـومی کارا، کیفیت کم سوخت و تراکم ترافیک باعث شده که روزانـه حجم وسیعی از آلاینده‌های غیر‌سازگار ...
بیشتر
پیشینه و اهداف: آلودگی هوا امروزه به عنوان یکی از مهـم‌ترین مشـکل جوامع بشری مطرح مـی‌باشـد. گسـترش شهرنشـینی، توسـعة شهرها، افزایش جمعیت، افزایش ساختوساز، توسعة فعالیت‌های صنعتی و افـزایش مصرف سوخت‌های فسیلی، کمبود سیستم حمل ونقل عمـومی کارا، کیفیت کم سوخت و تراکم ترافیک باعث شده که روزانـه حجم وسیعی از آلاینده‌های غیر‌سازگار با مکانیسم‌های طبیعی در هوا تخلیه گردد. آلودگی هوا پیامد‌های زیان باری بـر محیط زیست و سلامتی انسان‌ها دارد. کیفیت هوا به طور روزانه در تغییر است. حتی در مـواقعی که مقدار ورود آلاینده‌ها به هوا ثابت است عوامل تعیین‌کننـدة تغییرات آب وهـوایی ماننـد سـرعت بـاد، جهـت بـاد، نیمـرخ حرارتی توده‌های هوا، مقدار انرژی خورشیدی به منظور انجـام واکنشهای فتوشیمیایی، مدت زمان دوام باد یا بارندگی به طور ویژه‌ای کیفیت هوا را تغییر می‌دهند. توزیع گاز‌ها و آلاینده‌ها در لایه‌های مختلف اتمسفر به صورت نابرابر است. به طوری که برخی از آلاینده‌ها مانند منواکسیدکربن و سولفوردی‌اکسید از تراکم بسیار زیادی در لایه تروپوسفر در مقایسه با سایر لایه‌ها برخوردار هستند. در کنار دیگر عوامل افزاینده آلاینده‌ها، صنعت ساختوساز نیز یکی از منابع عمده آلودگی محیط زیست، مسئول حدود 4 درصد از تولید گازهای گلخانه‌ای، ذرات و بیشتر آلودگی آب بیش از هر صنعت دیگری است. امروزه به دلیل رشد بی‌رویه جمعیت و نیاز به سکونت، ایجاب کرده است که ساختمانهای بلند هر روز از گوشه و کنار شهر سر به فلک زنند. حال این مسئله باعث می‌شود که تولید آلاینده‌ها در شهرها افزایش یابد. چرا که افزایش جمعیت باعث افزایش خودروهای تک‌سرنشین و مسایلی دراین باب می‌شود. افزایش جمعیت و تمایل به سودجویی با ساختوساز، هرساله مناطق شهری را جایگزین مناظر زیبا و طبیعی کشورمان می‌نماید. رشد جمعیت موجب افزایش ساختوساز در یک ناحیه می‌شود و این مسئله با گذشت زمان توسعه فیزیکی نواحی شهری را موجب می‌گردد. در این پژوهش هدف بررسی میزان تاثیر ساخت و ساز بر آلودگی هوا در لایه تروپوسفر و همچنین چگونگی تغییرات غلظت آلاینده‌ها در فصول مختلف سال میباشد.روش‌ها: منطقه مورد مطالعه در این تحقیق منطقه 22 شهرداری واقع در شمال‌غربی تهران، از مناطق نوساز تهران میباشد که به جهت رفع کمبود‌های خدماتی حوزه غرب تهران و جابه‌جایی بخشی از جمعیت ساکن در بافت‌های فرسوده تهران مرکزی ساخته شده و میزان ساختوساز در این منطقه روند روبه رشدی داشته است. برای بررسی تغییرات ساختوساز در منطقه مورد مطالعه از روش طبقه‌بندی ماکزیمم احتمال با بکار بردن تصاویر ماهواره سنتینل-2 و برای پایش آلاینده‌های منوکسید کربن، دی‌اکسـید گـوگرد، دی‌اکســـید نیتـــروژن، ازن تروپوسفری و آئروسل از تصاویر ماهواره سنتینل 5 در سامانه گوگل ارث انجین بکار برده شده است.یافته‌ها: یافته‌ها شامل محاسبه میزان ساخت و ساز در سالهای2018 تا 2022 و ارائه نقشه‌های تغییرات غلظت آلاینده‌های منوکسیدکربن، دی‌اکسیدگوگرد، دی‌اکسیدنیتروژن، ازن تروپوسفری و آئروسل در واحد زمان و مکان میباشد.نتیجه‌گیری: نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که از سال 2018 تا سال 2022 چیزی حدود 33.12 هکتار به مناطق ساختوساز منطقه 22 تهران اضافه شده و این تغییرات ساختوساز بر روی تمامی گاز‌ها تاثیر‌گذار نبوده و تنها آلاینده‌های منوکسیدکربن و دی‌اکسیدگوگرد روند رو به رشدی را داشته‌اند. و همچنین غلظت آلاینده‌های عنوان شده در فصل زمستان نسبت به سایر فصول بیشتر بوده است.
